Powiat Ostrołęcki leży w północno-wschodniej Polsce, jest największym powiatem w województwie mazowieckim. Graniczy z województwami: warmińsko-mazurskim i podlaskim. Powierzchnia powiatu wynosi 2099 km2, zamieszkuje go 84 tys. osób [z Ostrołęką – 140 tys.]. W jego skład wchodzi 11 gmin: Baranowo, Czarnia, Czerwin, Goworowo, Kadzidło, Lelis, Łyse, Myszyniec [gmina miejsko-wiejska], Olszewo Borki, Rzekuń i Troszyn, na terenie których znajduje się 391 miejscowości. W centralnej części powiatu położona jest Ostrołęka – miasto na prawach powiatu i siedziba powiatu ziemskiego. Zamieszkuje ją 55 tys. ludzi. Gęstość zaludnienia powiatu ostrołęckiego wynosi 40 osób na km2.
Powiat ma dość korzystny układ komunikacyjny. Tędy przebiegają główne szlaki wiodące od wschodnich i północnych granic Polski na południe i zachód kraju: trasa nr 61 z Warszawy do Suwałk i dalej do państw nadbałtyckich, trasa nr 53 z Warszawy na Warmię i Mazury [tzw. Gościniec Mazurski] i droga nr 60 będąca częścią trasy z Białegostoku do miast środkowej Polski.
Powiat położony jest na ziemiach będących częścią trzech krain geograficznych: Równiny Kurpiowskiej [północna część powiatu], Doliny Dolnej Narwi [środkowa] i Międzyrzecza Łomżyńskiego [południowa]. Na Równinie Kurpiowskiej znajduje się jeden z najciekawszych regionów etnograficznych w Polsce – Kurpie.
Na terenie tym rośnie Puszcza Kurpiowska [zwana też Zieloną, Myszyniecką lub Zagajnicą]. Równina Kurpiowska jest mało urodzajna, pokryta sandrem [piaskami polodowcowymi], urozmaicona wydmami, na których rosną lasy. Obniżenia zajęte są przez łąki i pastwiska. Wysokości bezwzględne na jakich położony jest powiat wynoszą od 87 m n.p.m. w Dolinie Dolnej Narwi [gm. Goworowo] do 158 m n.p.m. na Równinie Kurpiowskiej [okolice Czarni].
Główną rzeką przepływającą przez powiat ostrołęcki jest Narew. To rzeka niżowa z licznymi zakolami, miejscami z wysokimi, urwistymi brzegami. W południowej części powiatu płynie niewielki dopływ Narwi – Orz. W kurpiowskiej części powiatu wyróżniają się Omulew, Rozoga i Szkwa. Rzeki te wypływają z jezior mazurskich i płyną równolegle do siebie w nieregularnych obniżeniach rzek proglacjalnych. Wody wszystkich rzek uchodzą do Narwi.